Inspekcja Transportu Drogowego została powołana do kontroli przestrzegania przepisów w zakresie transportu drogowego i niezarobkowego krajowego i międzynarodowego przewozu drogowego wykonywanego pojazdami samochodowymi.
Wyjątek stanowią pojazdy samochodowe i zespoły pojazdów:
1) przeznaczone konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą - w niezarobkowym przewozie drogowym osób;
2) o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony w transporcie drogowym rzeczy oraz niezarobkowym przewozie drogowym rzeczy;
3) zespoły ratownictwa medycznego oraz w ramach usług transportu sanitarnego.
Do zadań Inspekcji Transportu Drogowego należy między innymi kontrola:
a) przestrzegania obowiązków lub warunków przewozu drogowego,
c) przestrzegania przepisów ruchu drogowego w zakresie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym,
e) przestrzegania szczegółowych zasad i warunków transportu zwierząt,
g) wprowadzonych do obrotu ciśnieniowych urządzeń transportowych pod względem zgodności z wymaganiami technicznymi, dokumentacją techniczną i prawidłowością ich oznakowania, w zakresie określonym w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz.U. Nr 227, poz. 1367),
h) rodzaju używanego paliwa,
i) dokumentów związanych z wykonywaniem publicznego transportu zbiorowego,
j) prawidłowości uiszczenia opłaty elektronicznej, o której mowa w art. 13 ust.1 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych;
Kontroli podlegają:
a) podmioty wykonujące przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem,
b) kierowcy,
c) osoby zarządzające transportem,
d) inne osoby wykonujące czynności związane z przewozem drogowym.
Do podstawowych zadań Wojewódzkiego Inspektoratu Transportu Drogowego należy m.in.:
- wydawanie decyzji administracyjnych I instancji (inspektorzy transportu drogowego w imieniu Wojewódzkiego Inspektora Transportu
Drogowego),
- nakładanie mandatów karnych za wykroczenia drogowe przewidziane w kodeksie wykroczeń i innych ustawach,
- współdziałanie z Policją, Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencją Wywiadu, Biurem Ochrony Rządu, Żandarmerią Wojskową,
Strażą Graniczną, Służbą Celną, Inspekcją Kontroli Skarbowej, Państwową Inspekcją Pracy, Inspekcją Handlową, Inspekcją Ochrony
Środowiska i zarządcami dróg w zakresie bezpieczeństwa i porządku na drogach publicznych oraz zwalczania przestępstw i
wykroczeń drogowych dokonywanych w zakresie transportu drogowego lub w związku z tym transportem, z uwzględnieniem
właściwości i kompetencji tych organów oraz zadań Inspekcji,
- nadzór nad wydawaniem licencji i zezwoleń w krajowym transporcie drogowym, a także zaświadczeń przy przewozach na potrzeby własne,
- podejmowanie czynności dotyczących zezwoleń zagranicznych i zezwoleń ministra właściwego do spraw transportu.
